كلرزن استخر

روش هاي گوناگوني براي ضدعفوني كردن آب استخر مثل كلرزن استخر وجود دارد. مواد ضدعفوني كننده جلبك ها را از بين مي برند و از مشكلات لكه سطوح مختلف جلوگيري مي كنند. هدف از هرگونه ضد عفوني كننده چيزي جز كشتن باكتري هاي آب نيست. باكتري ها حامل بيماري هستند و رشد جلبك ها را افزايش مي دهند. ضدعفوني كننده ها وظيفه خود را از طريق اكسيداسيون باكتري و ديگر مواد اضافي آب انجام مي دهند.

 ضدعفوني كننده هاي استخر و جكوزي علاوه بر آنكه بايد قابليت نابود كردن ميكروارگانيزم هاي بيماري زا را داشته باشد، بايد از رشد و نمو آنها نيز جلوگيري نمايد هر چند كه ممكن است ماده ضدعفوني كننده دسته اي از ميكروارگانيسم هاي بيماري زا را نابود كند اما نسبت به دسته اي ديگر از آنها بي اثر باشد كه در اين صورت بايد از گروهي از مواد ضدعفوني كننده استفاده كرد.

ويژگي مواد ضدعفوني كننده 

1. به راحتي قابل تهيه باشد.
2. قيمت آن مناسب باشد.
3. شدت مقابله خوبي با ميكروارگانيزم هاي بيماري زا داشته باشد.
4. در آب پايدار باشد.
5. كمترين تاثير را برخواص شيميايي آب بگذارد.
6. استفاده از آن دشوار و يا خطرناك نباشد.

بهترين مواد ضدعفوني كننده

• كلر
• برم، ازن
• بيگوآنيسيد
• مونو پرسولفات پتاسيم
• استفاده از امواج UV

در مورد استفاده از كلر براي ضدعفوني نمودن آب استخر در نظر داشتن نكات زير بسيار مهم است.

• كلر در آب يك ماده ناپايدار است ( حداكثر 6 ساعت توان حضور در آب را دارد ) در گذشته براي پايدارسازي كلر در آب، از كلر با پايه اسيد سيانورات استفاده مي شد كه امروزه استفاده از آن غير مجاز مي باشد.
• به دليل اهميت كلرزني در استخر توصيه مي شود طراحان استخر يك دستگاه كلرزني رزرو در نظر بگبرند تا در صورت خرابي تجهيز كلرزني، فرآيند كلرزني متوقف نشود.
• مقدار كلر بايد آنقدر باشد كه تمام ميكروارگانيزم هاي بيماري زاي آب نابود شوند. ضمن اينكه همواره بايد مقداري كلر به صورت پسماند در آب وجود داشته باشد تا در صورت ورود آلودگي به آب، آن آلودگي سريعا نابود شود و فرصت تكثير نيابد.طبق قوانين ايالتي كاليفرنيا مقدار كلر در آب به صورت تركيبي، حداكثر 0/5ppm و به صورت آزاد حداكثر 1 تا 3ppm در نظر گرفته مي شود.

عواملي كه خاصيت گندزدايي كلر را از بين مي برند

اگرچه كلر را جزو موادي كه خاصيت ضدعفوني كنندگي قوي دارند مي شناسيم اما عوامل زيادي هستند كه توانايي كلر را در ضدعفوني كردن از بين مي برند. يكي از اين عوامل دماي بالاي آب است چرا كه توانايي مواد ضدعفوني كننده با آن رابطه معكوس دارد. اما ساير عواملي كه بر اثر گندزدايي كلر تاثير سو مي گذارند عبارتند از :

1. Ph آب استخر
2. ورود امواج UV به آب استخر
3. وجود نيتروژن و آمونياك در آب استخر

كلرآمين از كلر و آمين ساخته مي شود. كلر تمايل به تركيب شدن با مواد داخل آب دارد و يك اكسندباكتري است زيرا تمايل دارد با باكتري تركيب شود و آن را از بين ببرد. ولي وقتي آمونياك در آب وجود داشته باشد، كلر و آمين باهم تركيب مي شوند تا كلرآمين تشكيل شود. ويژگي هاي كلرآمين :

• يك پاك كننده ضعيف ( اكسيد كننده ضعيف باكتري ) است زيرا كلرآمين باكتري را از بين نمي برد. در واقع كلر توسط آمين قفل مي شود.
• كلر در آب با آمونياك عرق بدن يا ادرار شناگران تركيب مي شود . يك شناگر فعال در حدود يك ليتر عرق در ساعت توليد مي كند.
• بوي كلر داخل آب به كلرآمين مربوط مي شود و چشم را مي سوزاند.
• با افزودن كلر به كلرآمين مي توان كلرآمين را خنثي كرد تا كلر خاصيت اكسيدكنندگي باكتري و جلبك را بدست آورد و ديگر با آمونياك تركيب نشود. وقتي كلر خاصيت اكسيدكنندگي خود را بدست مي آورد، به آن نقطه شكست كلرانسيون ( نقطه شكست تركيب كلر با آمونياك ) گويند.

گندزدايي آب استخر

مطابق استاندار ملي ايران استخرهاي شنا بايد به گونه اي طراحي گردند كه آب آنها به طور مستمر توسط مواد شيميايي و يا روش هاي مناسب ديگر مورد عمليات ضدعفوني كردن قرار بگيرد و ترجيحا فرآيند كنترل ميزان مواد شيميايي اصلي آن نيز به صورت خودكار انجام شود.

كلرزن استخر بايد به راحتي قابل تنظيم شدن باشد. كلرزن استخر بايد ساختاري كاملا محكم داشته و از موادي ساخته شده باشند كه در برابر سايش و خوردگي و اثرات شيميايي ناشي از محلول ها و بخارات ضدعفوني كننده مقاوم باشد. وجود كلرزن استخر براي استخرها ضروري است.

چرا ازن از كلر براي تصفيه آب استخر بهتر است؟

مكانيسم اثر ازن و كلر بر روي ميكروارگانيسم ها كاملا متفاوت است. ازن بر روي ديواره ميكروارگانيسم ها تاثير مي گذارد در حالي كه كلر مي بايستي از ديواره عبور كرده و دقيقا روي هسته عمل كند بنابراين ازن 3000 بار سريعتر از كلر عمل استريل نمودن را انجام داده و چون ازن روي ديواره تاثير مي گذارد طيف استريل كنندگي آن بسيار گسترده مي باشد و باعث از بين رفتن ميكروب ها و ويروس ها موجود در آب استخر از جمله وبا، هپاتيت و … مي شود در صورتي كه كلر اين توانايي را ندارد.

كلر با بعضي از املاح آب تشكيل نمك داده كه اين نمك بر روي سطوحي مثل كاشي و سراميك رسوب مي دهد، در صورتيكه ازن نه تنها تشكيل نمك نداده بلكه به شفاف سازي آب كمك مي كند. بدين صورت كه بار ذرات معلق ريز ( كلوئيدي ) در آب را كه باعث تيرگي آب مي شوند را خنثي نموده و ذرات معلق را به هم مي چسباند، كه بدين ترتيب باعث موثرتر عمل كردن فيلتر موجود مي شود.

ازن برخلاف كلر، تركيبات فرعي مضر و سرطان زا مانند تري هالومتان ها توليد نمي كند. و بعد از ازناسيون اگر گاز اضافه باشد به حالت اكسيژن خالص در مي آيد و هيچگونه مواد زايدي باقي نمي گذارد. در نتيجه اين اكسيداسيون، اكسيژن محلول در آب افزايش يافته و كيفيت آب استخر بهبود مي يابد.

ازن كمتر از كلر باعث خوردگي ديواره استخر، لوله ها و … شده و ماندگاري آب استخر را نيز افزايش داده و باعث از بين رفتن بو، رنگ و طعم موجود در آب استخر مي شود.

ثابت شده است كه تغيير شكل ناخن، قرمزي چشم ها و خارش پوست و همچنين ابتلاي غيرمعمول غريق نجات ها و شناگران حرفه اي به آسم، ناشي از بخارات سمي حاصل از كلر در محوطه استخرها بوده است كه اين موارد در هنگام استفاده از سيستم ازن بوجود نمي آيد.

ازن باعث حذف كليه مواد آلي در آب مي شود كه با توجه به حذف آنها حتي در صورت اضافه كردن كلر باقيمانده به هيچ عنوان تركيبات كلرآميدي بوجود نخواهد آمد.

ادامه مطلب...