بهره برداري تصفيه خانه فاضلاب

تشكيلات جمع آوري، تصفيه فاضلاب در بيشتر كشورها ضميمه ي سازمان هاي آب منطقه اي مي باشد. در بعضي نقاط اين تشكيلات به صورت واحدهاي جدا از مسائل آب منطقه اداره مي شود، با توجه به اينكه شبكه هاي جمع آوري و انتقال فاضلاب و تصفيه آن مشكلات خاص خود را دارد، شايد بهتر باشد تشكيلات مربوطه نيز به طور مستقل و بدون وابستگي به شركت هاي آب منطقه اي اداره شود.
تشكيلات مربوط به يك تصفيه خانه فاضلاب به قرار زير است:

1. بهره برداري تصفيه خانه فاضلاب
2. نگهداري تصفيه خانه فاضلاب
3. كنترل تصفيه خانه فاضلاب
4. مسائل مالي و اداري تصفيه خانه

از اين تشكيلات بهره برداري و نگهداري به صورت 3 شيفت 8 ساعته با پرسنل معين و مشخص اداره مي شود ولي پرسنل كنترل كننده با آزمايشگاه و پرسنل مالي و اداري اغلب در يك شيفت 8 ساعته انجام وظيفه خواهند نمود.
در صورتي كه ميزان پساب ورودي به تصفيه خانه زياد باشد مسئولي جهت كنترل پساب بايد در نظر گرفته شود.

مطالبي در بهره برداري تصفيه خانه فاضلاب

1. آشغالگيرها

مهمترين اشكالاتي كه در بهره برداري از آشغال گيرها در تصفيه خانه فاضلاب ممكن است پيش آيد به شرح زير است:

•  اگر در اطراف آشغال گير بوهاي بدي به مشام برسد يا حشراتي نظير مگس زياد مشاهده شود دال بر اين است كه آشغال هاي گرفته شده دير به دير دفع مي شوند.
•  اگر ميله هاي آشغالگير بيش از اندازه كثيف و مسدود شود به ترتيب: كم شدن جريان فاضلاب، زياد شدن ناگهاني آشغال در فاضلاب، بدكار كردن وسيله ي پاك كننده ي آشغالگير را دلالت دارد.
• اگر در اطاقچه نصب آشغالگير مقداري مواد دانه اي جمع شده باشد دال بر كم شدن سرعت جريان فاضلاب از داخل آن است.
• پاره شدن زنجيره ي كابل پاك كننده آشغالگير ممكن است اشكالاتي بوجود آورد.

2. دانه گيرها

مهمترين مزاياي استفاده از دانه گيرهاي هوادهي عبارتند از:

•  فاضلاب با تزريق هوا تازه مي ماند و علاوه بر از بين رفتن احتمالي بو، مقداري از BOD نيز كاهش مي يابد.
• افت فشار در سرتاسر دانه گير به حداقل مي رسد.
• اگر در دانه گيري در امتداد طولي مانعي نصب شود چربي گيري نيز در آن انجام خواهد شد.
•  با كنترل ميزان هوادهي دانه هاي با قطار مختلف را مي توان از فاضلاب جدا نمود.

3. حوض هاي ته نشيني

مهمترين مشكلات بهره برداري از حوض هاي ته نشيني اوليه تصفيه خانه فاضلاب به قرار زير هستند:

• اگر بهره برداري از حوض هاي ته نشيني اوليه بخوبي انجام نگيرد ممكن است بوي بدي توليد شود، چون سطح تماس فاضلاب در حوض هاي ته نشيني اوليه با اتمسفر زياد است بوهاي بد حاصل به سرعت در فضاي اطراف پخش و باعث اعتراض خواهد شد.
•  اگر رنگ سياه و بوي بد در فاضلاب حوض اوليه مشاهده شود دال بر اين است كه عمل متلاشي شدن مواد فاضلاب در شبكه جمع آوري انجام شده و هوادهي فاضلاب قبل از حوض ته نشيني تا حدود زيادي اين اشكال را برطرف مي نمايد.
•  اگر تكه هاي لجن در سطح حوض اوليه ديده شود، دلالت بر زياد جمع شدن لجن هاي ته نشيني در آن دارد و بايستي نسبت به تخليه ي لجن از آن اقدام شود.
•  اگر لجن هاي ته نشين شده از محل جمع آوري به سختي تخليه شوند به معناي اين است كه همراه اين لجن ها، مقداري مواد دانه اي ته نشين گرديده است.
•  اگر غلظت مواد جامد لجن حوض اوليه كم باشد دال بر تخليه ي بيش از حد حوض است.
• مشاهده ي خوردگي در بعضي قسمت هاي فلزي حوض هاي اوليه دال بر حضور و متصاعد شدن هيدروژن سولفيد از فاضلاب است.
  بد نيست به مهمترين مزاياي استفاده از حوض هاي ته نشيني مستطيل شكل به شرح زير اشاره گردد:
•  در صورتي كه از چند حوض استفاده شود زمين كمتري اشغال مي كند.
•  با داشتن ديواره هاي مشترك بين حوض ها از نظر اقتصادي اهميت دارد.
•  با طولاني شدن طول حوض ها، عمل ته نشيني بهتر انجام مي گيرد.
•  فضاي مرده در آنها كم است.

4. تصفيه بيولوژيكي فاضلاب

• اگر در سطح حوض هاي ته نشيني نهايي قطعات شناور لجن مشاهده گردد، دليل بر اين است كه در توده ي بيولوژيكي لجن ها، عوامل رشته اي رشد و تكثير يافته اند، در اين صورت لازم است موارد زير به مورد اجرا در آيند:
اكسيژن محلول حوض هوادهي بايد كنترل شده و از يك ميلي گرم در ليتر كمتر نباشد.
PH فاضلاب حوض هوادهي كمتر از 7 نباشد.
با افزودن كمي كلر به لجن فعال برگشتي مشكل فوق برطرف مي شود.

•  اگر فاضلاب حوض ته نشيني نهايي كدر باشد، نشانه اكسيداسيون بيش از لجن برگشتي و هوادهي زياد در حوض هوادهي است.
• اگر كدورت فاضلاب ته نشين شده حوض نهايي ناشي از فعل و انفعالات بي هوازي باشد، بالا بردن زمان هوادهي فاضلاب در حوض هوادهي مشكل را برطرف مي سازد.
•  اگر در سطح حوض هوادهي كف قطور تشكيل شود، دال بر سن زياد لجن است و با تخليه آن اشكال رفع خواهد شد.
• اگر غلظت مواد جامد مخلوط فاضلاب حوض هوادهي در حوض هاي مختلف يكسان نباشد دال بر توزيع نامناسب لجن برگشتي است.
•  خروج مقداري از توده هاي لجن فعال از سرريز حوض نهايي مي تواند دليل بالا رفتن ناگهاني بار هيدروليكي تصفيه ي فاز يا زياد شدن مواد معلق فاضلاب ورودي باشد.
  براي بهره برداري بهتر از تصفيه ي زيستي بايد مراتب زير مورد توجه قرار گيرد:
•  كنترل توزيع فاضلاب و لجن برگشتي به حوض هاي هودهي
• تهيه ي ركورد روزانه ي اكسيژن محلول حوض هوادهي
•  بازرسي روزانه از هواده ها و گيربكس ها
• كنترل كيفيت لجن برگشتي
• تميز كردن دائمي سرريز حوض نهايي

تغليظ كننده ي لجن

• پيدايش بوي بد در اطراف تغليظ كننده دال بر تخليه ي نامرتب حوض است.
• پايين بودن غلظت مواد جامد در لجن تغليظ شده دال بر زياد بودن بارگذاري حوض تغليظ است.
•  تخليه ي سخت لجن تغليظ شده نشانه ي تجمع و سخت و سفت شدن لجن ته نشيني در حوض تغليظ است كه با بهم زدن محتويات حوض برطرف خواهد گرديد.
• ممكن است لوله هاي انتقال لجن از حوض تغليظ گرفتگي داشته باشد كه با شستشوي مقطعي برطرف خواهد شد.
  هاضم ها
• اگر PH محتويات هاضم پايين آيد بوي هيدروژن سولفيد به مشام مي رسد و دال بر بالا بودن بار ورودي به هاضم و تخليه ي زياده از حد آن است.
• بد بودن كيفيت آب هاي روي لجن در هاضم نشانه ي بهم خوردگي شديد محتويات هاضم يا بد ته نشين شدن لجن در آن است.
• تشكيل لايه ي ضخيم كف روي هاضم نشانه ي در گردش بودن بيش از اندازه ي گازهاي توليدي است.
•  غلظت پايين مواد جامد لجن هضم شده نشانه ي تخليه ي بيش از حد لجن از هاضم است.
• عدم تخليه ي به موقع گازهاي توليدي از هاضم باعث بالا رفتن فشار بيش از حد داخل هاضم مي گردد.