تصفيه آب شرب

آب آشاميدني هميشه يكي از مهمترين دغدغه هاي بشر امروز بوده است. رشد جمعيت و توسعه صنايع مختلف ، آلودگي محيط زيست را به دنبال دارد و از اين ميان آلودگي آب يكي از مهمترين نگراني هاست. اما آيا روش هاي قديمي و سنتي تصفيه آب آشاميدني ، هنوز هم براي توليد آب آشاميدني با بالاترين كيفيت ، مناسب است؟ يا اينكه براي حذف آلاينده هايي كه در اثر توسعه صنايع وارد آب آشاميدني ما مي شوند ، نياز به روشهاي پيشرفته تري براي تصفيه آب داريم؟
احتمالا پاسخ دوم صحيح است. اما اجازه بدهيد نگاهي داشته باشيم به روش هاي سنتي و قديمي تصفيه آب آشاميدني و آنها را با روشهاي مدرن مقايسه كنيم. دو تا از رايج ترين و متداول ترين اين روش ها ، جوشاندن و تصفيه آب به روش شيميايي است. خواهيم ديد كه چگونه حتي پس از انجام اين دو روش ، باز هم آلاينده هاي بسياري در آب باقي خواهند ماند.

از سالها پيش ، جوشاندن روشي براي ضدعفوني كردن و از بين بردن ميكروارگانيزم هاي آب بوده است. جوشاندن اگر به مدت كافي باشد ، مي تواند بسياري از باكتري ها را از بين ببرد ، اما نه همه آنها را ، بسياري از باكتري ها در اولين لحظات كشته مي شوند اما براي كشته شدن بقيه نياز به زمان بيشتري هست.
اشكالات روش جوشاندن آب براي ضدعفوني كردن آن:
- براي جوشاندن اندكي آب ، به مقدار زيادي سوخت و انرژي و همچنين تجهيزات نياز است.
- آب بلافاصله پس از جوشاندن قابل استفاده نيست و نياز به سرد شدن دارد
- در حين جوشاندن و همچنين سرد شدن آب ، مقداري از آب تبخير شده و هدر مي رود.
- آلاينده ها و ذرات محلول در آب ، با جوشاندن نه تنها از بين نمي روند بلكه با اين روش آب تغليظ هم مي شود. لذا اين روش فقط براي ضدعفوني كردن مناسب است نه تصفيه كامل آب و حذف آلاينده هايي نظير نيترات و سرب.
- جوشاندن آلاينده هاي شيميايي نظير كلر را از بين نمي برد بلكه با وجود كلر در آب جوش ، آب طعم ماندگي و كهنگي نيز به خود مي گيرد.

براي ضدعفوني كردن اوليه آب دو ماده شيميايي وجود دارد : يد و كلر ،هردو ماده سبك و ارزان بوده و استفاده از آنها آسان است. يد در كشتن ويروس ها ، باكتري ها و تك ياخته ها موثر است. با اين حال هرچه آب سرد تر باشد ، زمان بيشتري نياز است تا يد اثر خود را بگذارد و آب را ضدعفوني كند. علاوه بر اين از آنجا كه يد در منابع طبيعي نظير خاك وجود دارد ، لذا به طور طبيعي در آب يافت مي شود ، بنابراين اگر ما نيز به صورت مصنوعي يد را به آب اضافه كنيم ، دوز آن در آب تغيير كرده و كم و زياد مي شود. علاوه بر اين زنان باردار و بيماران تيروئيد ، نبايد آب حاوي يد را بنوشند. لذا استفاده از يد فقط براي تصفيه آب در كوتاه مدت استفاده مي شود و تصفيه كردن آب با اين ماده شيميايي به مدت زمان بيش از سه ماه ، توصيه نمي شود. طعم يد نيز مناسب نيست و گاهي مجبوريم براي از بين بردن طعم بد آن ، به آب شكر اضافه كنيم! ماده ضدعفوني كننده دوم ، كلر است. استفاده از كلر براي ضدعفوني كردن آب ، صرف نظر از نكات مثبت بسياري كه دارد ، داراي مضراتي نيز هست. از جمله مضرات كلرزني ، به وجود آمدن محصولات فرعي به نام تري هالون متان ها هستند كه امروزه احتمال سرطان زا بودن آنها بيش از پيش برما ثابت شده است. علاوه بر اين كلر ماده اي بسيار سمي است و اگر بيش از اندازه وارد آب شود ، باعث بيماري هايي شده و به اندام هاي داخلي بدن آسيب هاي جدي مي زند. همچنين كلر براي پوست و موي انسان نيز مضراتي را به همراه دارد و باعث تحريك مخاط داخلي ريه و بيني مي شود.

روش هاي مدرن و پيشرفته تصفيه آب آشاميدني

تعريف ساده تصفيه آب اين است : حذف ناخالصي ها و آلاينده هاي معلق و محلول از آب هرچه ذرات ناخالصي درشت تر باشند ، جدا كردن آنها از آب آسان تر است و برعكس هرچقدر اندازه اين ذرات ريز تر باشد نياز به روشهاي دقيق تري براي تصفيه آب است. بنابراين اندازه منافذ فيلترها ، مقاومت فيلترها در برابر انواع آلاينده ها و توانايي آنها در حذف ناخالصي ها بسيار مهم است. امروزه فيلترها را از جنس سراميك ، الياف مصنوعي و كربن مي سازند.

برخي از بهترين روشهاي تصفيه آب عبارتند از :

استفاده از كربن فعال ، روش اولترافيلتراسيون و روش اسمز معكوس و......
كربن توانايي زيادي در حذف مواد شيميايي نظير كلر ، حذف طعم و بوي نامطبوع و برخي از آلاينده ها دارد. توانايي كربن در فيلتر كردن ناخالصي هاي محلول و ميكروارگانيزمها ، بسيار كم است. لذا از كربن بيشتر به عنوان پيش تصفيه در مرحله دوم و سوم دستگاه هاي تصفيه آب خانگي استفاده مي شود و اغلب اوقات آن را در كنار روش هاي اسمز معكوس و اولترافيلتراسيون استفاده مي كنند.
اولترافيلتراسيون روشي است كه طي آن ، آب را از ني هاي بسيار نازكي كه در جداره آنها منافذ بسيار ريز وجود دارد عبور مي دهند و به اين ترتيب تقريبا كليه ميكروارگانيزمها و ذرات معلق در آب از آب آشاميدني حذف شده و آب كاملا زلال و شفاف و ضدعفوني مي شود. اما اولترافيلتراسيون قابليت حذف ناخالصي هاي محلول در آب مثل : فلزات سنگين ، نيترات ، سختي و سنگيني آب را ندارد.

روش اسمز معكوس:

امروزه يكي از كامل ترين و بهترين روش هاي تصفيه آب آشاميدني منازل است. اسمز معكوس قادر است انواع ناخالصي هاي موجود در آب نظير : نيترات ، سختي آب ، جامدات محلول ، كدورت ، سرب و فلزات سنگين ، راديوم و بسياري از مواد آلي محلول را حذف كند. بنابراين اسمز معكوس به همراه كربن فعال پيشرفته ترين و بهترين روش تصفيه آب آشاميدني است كه در دستگاه هاي تصفيه آب خانگي استفاده مي شود.
در يك مخزن، آب به سمت قسمت نمك دار ممبرين حركت مي كند تا تعادل برقرار شود. به كارگيري فشار خارجي براي همسان سازي قسمت محلول نمك با فشار اسمزي همچنين باعث برقراري تعادل خواهد شد.
فشار مضاعف باعث افزايش اختلاف سطح شيميايي آب موجود در محلول نمك مي شود و سبب عبور حلال به سمت قسمت آب خالص مي گردد. زيرا در آن حالت داراي اختلاف سطح شيميايي پائين تري مي باشد.
اين پديده اسمز معكوس ناميده مي شود. شركت مهندسين پالود صنعت نيكان با بهره گيري از متخصصين جوان خود بهترين دستگاه تصفيه آب به روش اسمز معكوس را باكمترين مدت زمان و پايين ترين هزينه در اختيار متقاضيان قرار ميدهد.