كلرزني

كلر و تركيبات كلر، مانند هيپوكلريت سديم و هيپوكلريت كلسيم، خيلي زياد براي گندزدايي آبهاي آشاميدني بكار مي روند. هنگاميكه كلرزني بخوبي شناخته و بكار رود، روشي است عملي، بي خطر و موثر براي نابود ساختن ارگانيسم هاي بيماري زا.

گندزدايي آب با كلر چندين نفع ثانوي نيز دارد. كلر براي گندزدايي تانك هاي ذخيره و لوله هاي آب، براي اكسيداسيون آهن، منگنز و هيدروژن سولفوره و كنترل مزه ها ، بوها، آلگ ها و توده هاي شناور موجودات زنده مفيد و موثر است.

پنج فاكتور در گندزدايي آب با كلر موثر است.

1. غلظت كلر
2. زمان تماس
3. درجه حرارت
4. PH
5. مواد موجود در آب

غلظت كلر و زمان تماس

از بين رفتن ارگانيسم ها مستقيما متناسب با غلظت كلر و زمان تماس است. يعني اگر غلظت كلر در آب كاهش يافت زمان تماس بايد افزايش يابد يا برعكس تا در امكان نابودي ميكروارگانيسم هاي آب تغييري حاصل نگردد. براي مثال، باقيمانده كلر تركيبي كه يك گندزداي ضعيفي است، در مقايسه با كلر باقيمانده آزاد به غلظت و زمان تماس بيشتري نياز دارد تا ميكروارگانيسم هاي آب را از بين ببرد.

معمولا مقدار كلر باقيمانده آزاد در منتهي اليه شبكه توزيع آب را بايد حداقل به 0/3 ميليگرم در ليتر رسانيد. 

درجه حرارت

كارايي گندزدايي كلر به درجه حرارت نيز بستگي دارد. در حرارتهاي پايين تر ميكروب ها آهسته تر مي ميرند. در هر صورت كلر در آبهاي سرد ثابت تر است و باقيمانده آن براي زمان طولاني تري در آب باقيمانده و تا اندازه اي سرعت كمتر گندزدايي را جبران مي نمايد.كلرزني، در شرايطي كه تمام فاكتورها برابر هستند، در آبهاي داراي درجه حرارت بيشتر، موثرتر مي باشد.

PH

چون نسبت اسيد هيپوكلريت بستگي به PH دارد، ببنابراين PH بر عمل گندزدايي كلر اثر مي گذارد.

اسيد هيپوكلرو در PH پايين كمي تجزيه مي شود كه بيشتر كلر باقيمانده به صورت HOCL است در صورتيكه در PH بالاتر بطور كامل تجزيه مي گردد كه يون هيپوكلريت بيشتر كلر باقيمانده آب مي باشد.بيشتر اسيد هيپوكلرو در PH=6-8/5 تجزيه مي شود و حرارت اثر كمي در توزيع اسيد هيپوكلرو و يون هيپوكلريت در PHهاي مختلف دارد.

مواد موجود در آب

اثر گندزدايي كلر فقط بعد از تماس ارگانيسم ها با كلر، موثر است. كدورت، ذرات ريز و ساير ناخالصي هاي معلق در آب، مانع تماس كافي ارگانيسم ها با كلر شده و آنها را در برابر اثر كشندگي كلر حفظ مي كند. بنابراين براي كلرزني موثر آب، كدورت بايد تا حداكثر ممكن بوسيله مراحل مختلف تصفيه، مانند انعقاد، تجمع ذرات و صاف كردن، كاهش يابد.